Ik kan er heel slecht tegen dat ik niet weet hoe het vroeger was.

Natuurlijk zijn er oude foto’s waarop je kunt zien hoe Apeldoorn, ik noem maar een zijstraat, er vroeger uitzag. En ja, je kunt met oude mensen over vroeger praten, hoe je boodschappen deed en hoe het was in de oorlog. Camera Obscura geeft een mooi beeld van Nederland in de 19e eeuw. Je kunt historische boeken lezen, musea met archeologische vondsten bezoeken, in oude gebouwen en ruïnes rondlopen, documentaires met net-echte reconstructies bekijken… machtig interessant allemaal. Maar écht weten hoe het er toen aan toeging zal ik nooit.

Hoe zag de aarde eruit toen er nog geen mensen op rondliepen? Hoe zag zo’n dinosaurus eruit, en een Neanderthaler? Was Jezus een aardige man? Hoe klonk de allereerste uitvoering van een cantate van Bach? Ga zo maar door.

Verhalen lezen over tijdreizen, verhalen maken over vroeger, erop los fantaseren, doen alsof,… Misschien vind ik het allemaal wel zo leuk omdat het een beetje de frustratie compenseert dat ik nooit zal weten hoe het vroeger echt was.