Als Verhalenmaker ga ik ervan uit dat het voor organisaties en teams waardevol is om verhalen te hebben over “wie wij zijn”. Hoe kom je tot dergelijke verhalen? Deze vakantie kreeg ik een idee toen ik besefte hoe het verhaal van onze reis ontstond. Het verhaal van de reis als inspiratie voor het bewust werken aan het verhaal van de organisatie.
Anke en ik wandelden van München naar Bolzano. Een mooie vakantie. Tijdens de vakantie maken we veel foto’s en aan het eind van elke dag maken we hier een eerste grove schifting uit. Foto’s waarvan we allebei vinden dat ze wegkunnen, gooien we weg. Als een van ons vindt dat de foto moet blijven, of daarover twijfelt, proberen we aan te geven waarom dan wel. Als we dan alsnog allebei vinden dat hij weg kan, gooien we ‘m weg. Dit proces herhalen we bijvoorbeeld na een week nog eens voor de foto’s van die hele week. Vaak kunnen dan nog wat foto’s weg: op die dag zelf vonden we deze foto met die berg erg mooi. Maar nu we al vijf dagen bergen hebben gefotografeerd, zien we dat deze ene foto toch niet zo heel veel toevoegt.
We begonnen ooit met deze werkwijze om te voorkomen dat we eenmaal thuis met een onmatige, onoverzichtelijke hoeveelheid foto’s blijven zitten. Maar het blijkt ook een leuke manier om de highlights van de reis beter te onthouden.
Onderweg vertellen we af en toe ons verhaal aan anderen. In levenden lijve, bijvoorbeeld aan het ontbijt in een gesprekje met andere gasten in het pension. Aan de telefoon, als we het thuisfront bellen. Of schriftelijk, op de ansichtkaarten die we schrijven. Het onderling bespreken van de foto’s is gefragmenteerd en vaak hebben we aan een half woord genoeg om te weten waar de ander op doelt. Om het aan anderen te vertellen, moeten we er een verhaal van maken. Het is dan leuk om de ander het verhaal te horen vertellen. Anke wijst me er dan op dat ik het verhaal wel heel stoer maak: zóveel kilometers lopen we nou ook niet op een dag en zó steil was die afdaling nou ook weer niet. En ik vind dat Anke onze prestatie wel heel erg marginaliseert: nee, het was geen extreme bergwandeling over kammen en gletschers, maar we zijn toch maar de Alpen doorgetrokken met onze bagage op de rug. De volgende keer dat ik het verhaal vertel, zal ik het waarschijnlijk iets nuanceren.
Nu we weer thuis zijn, heb ik voor vertoning aan geïnteresseerden een selectie uit de foto’s gemaakt. Niemand zit per slot van rekening te wachten op een vertoning van 600 foto’s. Gisterochtend liet Anke deze presentatie eerst aan haar ouders zien en vertelde zij het verhaal erbij. En nu was het leuke dat ze bij sommige foto’s echt andere dingen vertelde dan ik in gedachten had. Eenzelfde ervaring die ik ooit had toen ik een dagdeel bij een collega een training bijwoonde die ikzelf al vele keren had gegeven. Bij sommige dia’s in de presentatie vertelde hij een heel ander verhaal dan dat ik deed. Weer: nuttig om op zo’n manier mijn eigen verhaal te kunnen verrijken.
Gedurende de reis leggen we de beelden van de highlights vast en bespreken die. Gedurende de reis ook vertellen we af en toe al het verhaal tot dat moment. En na afloop vormt zich het verhaal door te selecteren, door te vertellen, en door te luisteren hoe de ander het vertelt.
Inspiratie om te komen tot het verhaal van de organisatie?