Verhalenmaker

Een leuke vraag dus, en ik had er vertrouwen in: een horrorverhaal op maat. Maar daarmee is alles gezegd. Ik had nog nooit een horrorverhaal geschreven en was ook niet heel bekend met het genre. Dus begon ik eerst maar eens met onderzoeken hoe horror eigenlijk werkt: wat maakt een verhaal eng en hoe houd je de spanning erin?

Ik keek een aantal films, maar merkte dat wat daar veel gebruikt wordt, in een geschreven verhaal niet zou werken. Denk aan plotselinge schrikeffecten of spannende muziek. Ik zou mijn verhaal weliswaar als podcast aanleveren, maar ik wilde er geen hoorspel van maken. De tekst zou het moeten doen – en natuurlijk de manier hoe ik het vertelde. Dus ben ik ook horrorboeken gaan lezen. Met name Hex van Thomas Olde Heuvelt was enorm inspirerend. Zijn beelden zijn huiveringwekkend en hoe hij het kwaad geleidelijk laat groeien en woekeren is adembenemend.
Maar misschien wel de meeste inspiratie deed ik op uit een telefoongesprek met de eigenaar van het landhuis waar het verhaal zich zou gaan afspelen. Ze vertelde dat in het huis dingen waren gebeurd waar je niet bijgelovig voor hoeft te zijn om er koude rillingen van te krijgen. Ze vertelde over, zoals zij het noemde, “sixth-sense-ervaringen”. En over de grote brand die er was in de nacht voordat ze hun eerste gasten zouden ontvangen. Daarnaast wist ze ook het een en ander te vertellen over de geschiedenis van het huis en over eerdere eigenaren… Een heel deel van mijn verhaal zou ik niet hoeven verzinnen: het wás al een spookhuis!

In die tijd zat ik met regelmaat in een goede koffiezaak bij ons om de hoek. Ik schreef en herschreef. Sommige ideeën bleven, anderen waren ‘darlings’ die ik toch moest ‘killen’. Ik bekeek de omgeving van het landhuis op Google Maps (een dorpje, een kasteel) en ik las wat ik kon vinden over de historie. Ik bedacht verschillende personages en verschillende periodes waarin het verhaal zou spelen. Ik experimenteerde met horrorachtige scènes, die ik Anke voorlas. Bij sommige schoot ze in de lach (niet goed) maar sommige kregen een betere respons. Die bleven. Zo groeide het verhaal langzaam maar zeker.
De opdrachtgever was benieuwd welke kant het verhaal op zou gaan. Om mezelf niet vast te zetten, deelde ik in het begin alleen nog maar summiere informatie over mijn ideeën. Tot de eerste versie van het verhaal zo af was, dat ik het met hen deelde. Fijn dat zij er meteen erg blij mee waren – en ook zelf weer ideeën kregen hoe ze het verhaal in het weekend in het landhuis zouden kunnen vormgeven.

Een jaar later dan gepland (inderdaad: corona), is mijn eerste horrorverhaal in première gegaan. Een verhaal op maat, ingesproken en bewerkt als podcast en gebruikt als rode draad tijdens een vriendenweekend in een landhuis in de Ardennen. De opdrachtgever was erg enthousiast en als ik lees hoe ze het verhaal gedurende het weekend hebben aangekleed, kan ik me voorstellen dat het inderdaad een creepy beleving is geworden!
In dit stukje ga ik in op de vraag die me was gesteld. In volgende stukjes beschrijf ik hoe ik te werk ben gegaan, geef ik wat voorbeelden van het resultaat en geef ik het woord aan de opdrachtgever.

Het begon allemaal met de vraag of ik een verhaal kon maken voor een vriendenweekend. Het moest een verhaal worden waarin de deelnemers aan het weekend zelf ook voor zouden komen. Het moest spannend zijn en passen bij de locatie van het weekend. Misschien zou ik het op locatie kunnen komen vertellen, maar zou ik er ook een podcast van kunnen maken? Als bijlage kreeg ik wat Youtube-filmpjes toegestuurd die een indicatie gaven van de sfeer die ze verwachten. Uit die filmpjes was duidelijk het er in mijn verhaal best bloederig aan toe mocht gaan. En, trouwens, elke deelnemer had al een uitnodiging gehad die werd vergezeld van zijn of haar eigen overlijdensbericht… Of ik daar ook rekening mee wilde houden.
Zo’n lijst eisen zet bij mij meteen een creatief proces in gang. In een andere context schreef ik al eens over enabling constraints: juist binnen zo’n begrenzing kan van alles ontstaan.

Ik had er vertrouwen in, onder meer omdat ik al heel wat streekverhalen heb verteld waarin het behoorlijk kan spoken. Gloeiende Gerrit op de Veluwe, Witte Wieven in de Achterhoek en Sjoerd van Oerd op Ameland – geen hardcore horror misschien, maar met hier en daar toch behoorlijk gruwelijke scènes.
De eis om alle 20 deelnemers in het verhaal terug te laten komen, was ook spannend, maar ook in die hoek had ik al wat ervaring. Onze improvereniging Effe Belle eindigde elk seizoen met een feestavond waarin iedereen een rol speelde. Vooraf kreeg iedereen dezelfde beschrijving van de groep en de gelegenheid waarvoor ze bij elkaar kwamen. Om het nog leuker te maken, kreeg iedereen een geheim en een opdracht om die avond uit te voeren. Ik heb aan de wieg gestaan van deze traditie en zo meerdere rollenspelen gemaakt. Of en hoe me dit kon helpen voor het gewenste horrorverhaal, daarvan had ik overigens nog geen idee.

Ik was blij met de vraag en had zin om er mee aan de slag te gaan.